İnsanlığın muhteşemliği düşüncelerinin gücünde yatar. –Pascal
Sansür kelimesinin güncel sözlük anlamı: Basın, yayın, haberleşme ve sinema ile kitap yapıtlarının hükümetçe önceden denetlenmesi veya kısıtlanması işi şeklinde açıklanır. Sansür, her dönemde kendi düşüncesi ile uyuşma göstermeyen bireylere her açıdan uygulanabilmektedir.
Sansür, özgürlük kavramına ters bir yapıya sahiptir. Özgürlük hakkı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Evrensel Haklar Bildirgesi, Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesi ve Medeni ve Siyasal Haklar Sözleşmesi ile koruma altına alınmıştır. Bundan dolayı sansürün uygulanması; bu anlaşmaların hepsine ters düşer.
Ancak sansür sadece Türkiye’nin sorunu değil, tüm dünyanın bir problemi. Düşünceleri ve kıyafetleri için haksız yere sansürlenen birçok örnek mevcut.
Örneğin Miley Cyrus’un kendisi gibi şarkıcı olan kardeşi Noah Cyrus’un vücudunu tamamen saran kıyafeti sansürlenerek bazı haber sitelerine düştü. Noah da bu görüntü üzerine paylaşımda bulundu.
‘’Ten rengi iç çamaşırım vardı ama bacak aramı sansürlediğiniz için teşekkürler. Biden’e oy verin.’’
Amerika’nın Florida eyaletinde ise her sene ki gibi yıllıkları için fotoğraf çektiren öğrencilerin fotoğrafları sansürlendi. Bu sansürlemeyi yapan okul yönetimi, amacının daha muhafazakar olması olduğunu belirtti.
Miss Turkey sunuculuğunu yapan Eser Yenerler ve Berfu yenerler çiftinin paylaşılan videosunda bir haber sitesi Berfu Yenerler’in kıyafetini sansürledi.
Geçtiğimiz senelerde Pantene Altın Kelebek Ödüllerinde 2 ödül birden alan Şarkıcı Mabel Matiz’İn konuşması kesildi ve sansürlendi. Mabel Matiz daha sonra konuşmasının kalanını fotoğrafı ile birlikte instagramından paylaştı.
Dünyaca ünlü ve birçok fanı olan Friends dizisini paylaşan bir Türk haber kanalı, diziyi ahlaksızlık ile suçlayıp fotoğraftaki kadınları sansürledi.
Antalya Film Festivali’nde ödül alan oyuncu Nadir Sarıbacak’ın konuşması da ödül alırken kesildi ve sansürlendi. Yine Antalya Film Festivali’nde ödül alan Tolga Karaçelik’in konuşması sansürlendi. Ancak bu sansür çok başarılı gitmedi çünkü ses kesilemedi, sadece görüntü kesildi.
Oscar ödülünü kazanan Mia Neval’in konuşması, içinde geçen trans kadınlar ifadesinden dolayı Türkiye’de sansürlenerek yayınlandı.
En iyi yönetmen Oscar ödülünü beyaz olmayan ilk kadın yönetmen olarak alan Nomandland’in yönetmeni Zhao’nun konuşması, doğduğu ülke olan Çinde sansürlendi.
Toplumsal cinsiyet eşitliğine büyük zarar veren uygulamalardan biri olan sansür, BM’nin insan hakkı olarak tanımladığı yaşamı engelliyor. İfade özgürlüğü, medya, sanat gibi her alanın en önemli ileticisidir. Yapılanları göstermek, daha doğru ve yaşanılabilir bir toplum ortaya çıkarmak için sansür kesilmelidir.
Bu sansür ve engellemeler sadece uzaktan bir devletten veya haber kanalından da gelmiyor. Sosyal medyadan, ailelerden, çevremizde bulunan insanlardan ve bazen hiç tanımadığımız meşhur inşalardan geliyor.
Günün sonunda tüm mücadeleler, tüm özgürlük ve eşitlik mücadeleleri, mutlaka haklarına kavuşacaktır. Ancak bunu engellemek, sürecin uzamasını ve daha yıpratıcı bir hale gelmesine yol açıyor.
Hayalini kurduğumuz eşit ve özgür toplumu sansürleyerek neden erteleyelim?
G.Z. & M.A.
Leave a Reply